دانشنامه مردم‌شناسی نی‌ریز

عکسی تاریخی از خاندان طباطبایی
دانشنامه مردم‌شناسی » اقوام »
این عکس مربوط به ۹۹ سال قبل بوده و توسط یک عکاس غیربومی که گویا از شیراز یا یزد به نی‌ریز سفرکرده و در منزل مرحوم سید عبدالله (نفر اول از سمت راست در ردیف نشسته) از جمع فامیل تهیه‌شده است. گفته‌شده گویا این عکس در یک مراسم عروسی بوده اما مدرک یا استنادی که درستی این ادعا را ثابت کند وجود ندارد. فامیل طباطبایی طبق رسم قدیم در تمام فصول سال بدون استثناء هر شب به شکل دوره‌ای در...

واسونک
دانشنامه مردم‌شناسی » فرهنگ عامه »
 واسونک‌ها (Vassunak) ترانه‌های فولکلور (مردمی) هستند که بیشتر در استان فارس و در مجالس عروسی و سرور و شادمانی خوانده می‌شوند. این ترانه‌ها اکثراً تک بیت و با ریتم شش هشت باز در مایه شوشتری خوانده می‌شوند. خواندن این ترانه‌ها بیشتر به عهده زن هاست که همراه با خواندن واسونک کِل می‌زنند. زن خواننده را معمولاً زنی که دایره می‌زند، همراهی می‌کند. واسونک‌ها ترانه‌های از دل و جان بر آمده‌ای هستند که عنوان «پیوند زناشویی» را با خود...

آشنایی با خط سیاقی
دانشنامه مردم‌شناسی » فرهنگ عامه »
 خط سیاق یا سیاقت نوعی از خط و روش نگارش است که با آن اهل دفتر و دیوان، اعداد، مقادیر و اوزان را می‌نوشتند. حساب سیاق روشی است در حسابداری قدیمی و دانشی است در ثبت و ضبط ارقام و اعداد محاسبات دیوانی و شخصی. تا پایان دورهٔ قاجار کلیهٔ امور محاسبات دولتی و شخصی با اعداد سیاق نوشته می‌شد و مردم عادی به‌ویژه کسبه تا حدود ده‌ها سال پیش نیز محاسبات خویش را با اعداد سیاق ثبت...

شنبه به دَر (شنبه اول سال)
دانشنامه مردم‌شناسی » فرهنگ عامه »
مردم خوش‌ذوق نی‌ریز که به طبیعت زیبای نی‌ریز عشق می‌ورزند، هر زمان که فرصتی به دست ‌آورند خانه و کاشانه‌ی خود را رها می‌کنند و به دشت و صحرا می‌روند و یا حداقل ساعتی را در هوای آزاد و فضای باز و دور از غوغای شهر سپری می‌کنند. این رفتار پسندیده از زمان‌های دور در نی‌ریز سابقه داشته و حتی در کتب هم از برخی تفرجگاه‌ها، آب و هوای خوب و انواع درختان نی‌ریز نام برده شده است.  برای...